Odsłanianie zatrzymanych zębów

Na czym polega krok po kroku

• • Znieczulenie miejscowe, cięcie i odwarstwienie płata od strony przedsionka lub podniebienia w zależności od lokalizacji; atraumatyczne odsunięcie tkanek miękkich i selektywne usunięcie niewielkiej ilości kości nad koroną.
  • Odsłonięcie guzka/korony i przygotowanie powierzchni szkliwa, po czym przyklejenie elementu ortodontycznego (zaczep, łańcuszek, miniśruba jako punkt zakotwienia) albo w technice „zamknij i ciągnij” ponowne zaszycie płata z wyprowadzeniem łańcuszka do przedsionka.
  • Alternatywnie technika „otwarta” pozostawia okienko śluzówkowe nad koroną zabezpieczone opatrunkiem chirurgicznym lub kompozytem; wybór między techniką otwartą a zamkniętą zależy od położenia zęba, grubości tkanek, estetyki i preferencji zespołu.

Planowanie ortodontyczne

• • Przed zabiegiem odtwarza się miejsce w łuku i planuje wektory sił, aby uniknąć kontaktu z korzeniami sąsiednich zębów; często wykorzystuje się miniimplanty dla kontroli zakotwienia i kierunku trakcji.
  • Aktywację zaczepu wykonuje się zwykle po 1–2 tygodniach gojenia; stopniowe, lekkie siły (rzędu dziesiątek gramów) prowadzą ząb do łuku w ciągu miesięcy, często 12–24, zależnie od odległości i inklinacji.

Wskazania i przeciwwskazania

• • Wskazania: zatrzymane kły, siekacze czy przedtrzonowce przy zachowanych warunkach do wprowadzenia zęba (brak istotnych resorpcji sąsiadów, możliwość uzyskania miejsca, akceptowalny czas leczenia).
  • Przeciwwskazania względne: ankyloza, ciężkie resorpcje korzeni sąsiednich, niekorzystna pozycja z ryzykiem uszkodzeń, brak współpracy higienicznej; wtedy rozważa się ekstrakcję z przemieszczeniem ortodontycznym sąsiadów, autotransplantację lub implant po zakończeniu wzrostu.

Pielęgnacja i gojenie

• • Krwawienie i obrzęk są umiarkowane; zalecana jest dieta miękka, chłodzenie zewnętrzne, delikatna higiena z płukankami antyseptycznymi oraz unikanie urazu pola operacyjnego przez 7–10 dni.
  • Kontrole co 1–2 tygodnie na etapie wczesnym; w razie techniki otwartej dbałość o utrzymanie drożnego okienka śluzówkowego zapobiega nadmiernemu przerostowi tkanek.

Powikłania i jak im zapobiegać

• • Możliwe są recesje i utrata brodawek (szczególnie przy zębach położonych przedsionkowo), resorpcje zewnętrzne przy zbyt dużych siłach lub nieprawidłowym wektorze, ankyloza ujawniana brakiem przemieszczenia mimo sił, a także nawracające przerosty tkanek.
  • Profilaktyka obejmuje precyzyjną diagnostykę 3D, atraumatyczną technikę, minimalnie inwazyjne odsłonięcie, wczesne, lekkie i kontrolowane siły oraz ścisłą higienę i kontrole periodontologiczne..

Kiedy wybrać odsłanianie zamiast usunięcia

• • U młodszych pacjentów z kłami zatrzymanymi i dobrym rokowaniem estetyczno funkcyjnym odsłonięcie i wyprowadzenie do łuku zazwyczaj daje najlepszy długofalowy efekt okluzyjny i periodontologiczny.
  • Gdy pozycja jest skrajnie niekorzystna, a czas/ryzyko wysokie, alternatywami są autotransplantacja zęba, ekstrakcja z zamknięciem diastemy ortodontycznie, utrzymanie miejsca pod przyszły implant po zakończeniu wzrostu lub odbudowa adhezyjna dla estetyki przejściowej.