Resekcja korzenia

Przebieg

• • W znieczuleniu miejscowym chirurg odpreparowuje dziąsło i kość, odseparowuje i usuwa wybrany korzeń, pozostawiając koronę kliniczną nienaruszoną; zębodół bywa wypełniany materiałem kościotwórczym, a rana zaopatrywana szwami.
  • Po operacji pozostała część zęba jest zabezpieczana i planowana do odbudowy (np. wkład koronowo‑korzeniowy, korona), aby przywrócić wytrzymałość i funkcję żucia.

Wskazania

• • Nieskuteczne lub niemożliwe leczenie kanałowe/re-endo przy utrzymującej się zmianie okołowierzchołkowej (ziarniniak, torbiel), zwłaszcza w zębach jednokorzeniowych i wybranych wielokorzeniowych.
  • Trudności anatomiczne uniemożliwiające opracowanie kanału (zakrzywienia, zobliteracje), perforacje okołowierzchołkowe, utrwalone dolegliwości po prawidłowym leczeniu endodontycznym.

Przebieg zabiegu

• • Znieczulenie miejscowe, nacięcie i odwarstwienie płata śluzówkowo‑okostnowego od strony przedsionkowej, trepanacja blaszki kostnej nad wierzchołkiem.
  • Ekstirpacja zmiany zapalnej, odcięcie ok. 3 mm wierzchołka, wsteczne opracowanie i wypełnienie kanału (np. MTA), płukanie, założenie szwów; materiał ze zmiany bywa kierowany do badania histopatologicznego.

Zalecenia po zabiegu i gojenie

• • Kontrola bólu i obrzęku, higiena atraumatyczna, płukanki wg zaleceń; zdjęcie szwów zwykle po ok. 7 dniach, a przebudowa kości trwa kilka miesięcy.

• • Wizyty kontrolne z oceną radiologiczną służą potwierdzeniu wygojenia zmian okołowierzchołkowych i szczelności wypełnienia wstecznego.

Skuteczność i korzyści

• • Zabieg pozwala zachować ząb w przypadkach, gdy inaczej konieczna byłaby ekstrakcja; nowoczesna technika (powiększenie, bioceramika) zwiększa precyzję i odsetek powodzeń.

• • Ogranicza leczenie do chorego fragmentu korzenia, zachowując funkcję i estetykę przy minimalnie większej inwazyjności niż samo leczenie kanałowe.

Przeciwwskazania i ograniczenia

• • Uogólnione lub rozległe zmiany obejmujące pozostałe korzenie, zaawansowana choroba przyzębia, niekorzystny stosunek korona/korzeń lub zbyt krótkie korzenie utrudniające trwałą odbudowę.
  • Rozległa destrukcja korzenia/ścian kanału, pęknięcie podłużne sięgające korzenia, brak możliwości uzyskania szczelności wstecznej, niekorzystna anatomia lub niewystarczająca podpora kostna pogarszają rokowanie.
  • Brak możliwości uzyskania szczelnej, stabilnej rekonstrukcji lub niewystarczające podparcie kostne osłabiają rokowanie.
  • Czynniki ogólne (niekontrolowane choroby, zaburzenia krzepnięcia) wymagają modyfikacji postępowania lub stanowią przeciwwskazania względne.

Różnice względem hemisekcji i resekcji

• • W radektomii usuwa się tylko korzeń, korona pozostaje; w hemisekcji usuwa się korzeń wraz z odpowiadającą mu częścią korony; w resekcji (apikoektomii) odcina się jedynie wierzchołek korzenia w celu eliminacji ogniska zapalnego.

Przebieg po zabiegu i gojenie

• • Szwy zdejmowane zwykle po około tygodniu, a przebudowa kości w miejscu usuniętego korzenia trwa miesiące, typowo do 6–8 miesięcy; w tym okresie planuje się etapową odbudowę protetyczną.
  • Zalecenia obejmują higienę atraumatyczną (delikatne szczotkowanie okolicy), płukanki antyseptyczne zgodnie z zaleceniami oraz kontrolę w celu oceny krwawienia, obrzęku, gojenia i stabilności filaru pod odbudowę, modyfikacja diety w pierwszych dniach.

Jeśli przy takiej kwalifikacji pojawia się wątpliwość między hemisekcją, radektomią a resekcją wierzchołka, kluczowa jest analiza, czy trzeba usunąć część korony wraz z korzeniem (hemisekcja), sam korzeń przy zachowanej koronie (radektomia), czy jedynie wierzchołek korzenia w celu eliminacji ogniska zapalnego (resekcja).